نقش زمین‏ساخت گنبدهای نمکی در تحول حوضۀ رسوبی زاگرس (حدفاصل گسل کازرون و گسل میناب)

نویسندگان

موسی قربانی ارجنلی

m ghorbani geological survey of iranپژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‏شناسی و اکتشافات معدنی کشور محمدرضا قاسمی

m.r ghasemi geological survey of iranپژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‏شناسی و اکتشافات معدنی کشور

چکیده

مجموعه هرمز به عنوان کهن‏ترین توالی تبخیری جهان در حوضۀ زاگرس گسترش چشم گیری دارد. یکی از پدیده­های ساختاری منحصر به فرد در ارتباط با مجموعه نمکی هرمز، ساخت‏های نمکی حاصل از جنبش آن است که در بخش های گوناگون زاگرس بیرون‏زدگی دارند. از آن جا که شواهد مربوط به بخش­های بیرون زده برای بررسی تأثیر زمین­ساخت نمک کافی نیست، با استفاده از داده‏های زیرسطحی می­توان اطلاعات با ارزشی را در این زمینه به دست آورد. بدین منظور با استفاده از منحنی های هم ضخامت شرکت ملی نفت ایران و نقشۀ پراکندگی گنبدهای نمکی در بین گسل­های کازرون و میناب، تأثیر زمین­ساخت نمک بر رسوب گذاری حوضۀ رسوبی فارس و پس خشکی بندرعباس از پرمین تا زمان حاضر بررسی شد. ابتدا منحنی های هم ضخامت در محیط gis رقومی شد و سپس در محیط نرم‏افزار surfer به صورت سه‏بُعدی منفی (قبل از رسوب گذاری) و مثبت (بعد رسوب گذاری) ترسیم شد. بررسی تغییرات ناشی از فعالیت گنبدهای نمکی در بازۀ زمانی پرمین پسین تا میوسن در این گستره نشان می دهد که اولین حرکت گنبدهای نمکی که در توالی رسوبی زاگرس به ثبت رسیده است، در زمان پرموتریاس هم زمان با زمان باز شدن اقیانوس تتیس­نو روی داده است، در طول بازۀ زمانی تریاس پسین تا کرتاسه پیشین برخی از گنبدهای نمکی گستره بررسی شده مدفون بوده­اند و فعالیت محسوسی که منجر به تغییر سامانه­های رسوبی این بازۀ زمانی شود، مشاهده نمی‏شود. دومین گامه اصلی حرکت گنبدهای نمکی در طول کرتاسه پسین هم زمان با توسعه حوضۀ پیش­بوم آغاز شده است. اوج فعالیت گنبدهای نمکی گسترۀ بررسی شده و تأثیر آن‏ها روی سامانه­های رسوبی در بازۀ زمانی پالئوسن-ائوسن، هم زمان با گسترش نهایی حوضۀ پیش­بوم روی داده است. در طول بازۀ زمانی الیگوسن تا میوسن گنبدهای نمکی گسترۀ مورد نظر به ویژه در بخش­های جنوب خاوری فعال بوده‏اند. در این پژوهش تلاش بر آن است که گنبدهای نمکی و تأثیر بالاآمدگی آن­ها بر روی مجموعه سامانه­های رسوب گذاری گسترۀ فارس بررسی شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش زمین‏ساخت گنبدهای نمکی در تحول حوضۀ رسوبی زاگرس (حدفاصل گسل کازرون و گسل میناب)

مجموعه هرمز به‌عنوان کهن‏ترین توالی تبخیری جهان در حوضۀ زاگرس گسترش چشم‌گیری دارد. یکی از پدیده­های ساختاری منحصر به‌فرد در ارتباط با مجموعه نمکی هرمز، ساخت‏های نمکی حاصل از جنبش آن است که در بخش های گوناگون زاگرس بیرون‏زدگی دارند. از آن جا که شواهد مربوط به بخش­های بیرون‌زده برای بررسی تأثیر زمین­ساخت نمک کافی نیست، با استفاده از داده‏های زیرسطحی می­توان اطلاعات با ارزشی را در این زمینه به‌دست...

متن کامل

نقش تکتونیک نمک هرمز در تحول حوضه رسوبی زاگرس (حدفاصل گسل کازرون و گسل میناب)

سری هرمز به عنوان کهن ترین ردیف تبخیری جهان در حوضه زاگرس از گسترش قابل توجهی برخوردار است. محدوده گسترش این سری تبخیری فراتر از حوضه زاگرس است و بقایای آن را می توان در گستره های گوناگونی مانند شمال کرمان، پاکستان و حوضه مرکزی استرالیا مشاهده نمود. یکی از پدیده های ساختاری منحصر به فرد در ارتباط با سری نمکی هرمز، ساخت های نمکی حاصل از جنبش آن می باشد که در بخش های مختلف زاگرس بیرون زدگی دارند....

تحلیل ساختاری گسل اصلی جوان زاگرس و ارتباط آن با گسل وارون اصلی زاگرس در کردستان

در این نوشتار ارتباط ساختاری دو سیمای ساختاری مهم زمین‎درز زاگرس یعنی گسل اصلی جوان زاگرس (MRF) و گسل وارون اصلی زاگرس (MZRF) در کردستان مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی این ارتباط به حل مسائل مرتبط با زمین‎درز زاگرس همچون تکامل ساختاری و لرزه‏زمین‏ساخت آن کمک می‏کند. بر پایه این بررسی، در حدود عرض جغرافیایی  ̊36، قطعه سردشت گسل اصلی جوان زاگرس به گسل و...

متن کامل

نقش دیاپیریسم بر تغییرشکلهای ساختاری حوزه رسوبی زاگرس با تکیه بر گنبدهای نمکی منگرک وکوه جهانی(جنوب غرب فیروزآباد)

منطقه مورد مطالعه در جنوب غرب شهر فیروز آباد استان فارس جای دارد و از  نظر تقسیمات زمین شناسی در کمربند زاگرس قرار گرفته است.این ناحیه از نظر ساختاری فعال بوده و گنبد های نمکی متعددی در آن قرار دارد. عوامل گوناگونی بر تشکیل گنبدهای نمکی موثرند که در این مقاله به بررسی ارتباط زمین ساخت و ایجاد گنبدهای نمکی در محدوده مورد مطالعه پرداخته شده است. برای نیل به مقصود، گنبد نمگی منگرک و کوه جهانی (جنو...

متن کامل

ریزرخساره، مدل رسوبی و چینه نگاری سکانسی سازند داریان در شمال خاوری گسل زاگرس

سازند داریان در حوضه زاگرس در دو سیستم رسوبی مختلف نهشته شده اند. در بعضی مقاطع دارای توالی کربناته کم عمق همراه با اربیتولیناها و جلبک، و در برخی دیگر توالی کربناته کم عمق همراه با شیل‌ها و مارن‌های پلاژیک است. سازند داریان در برش‌های سطحی کوه گدوان (گدایون) و کوه بانش واقع در شمال گسل زاگرس مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات پتروگرافی و آنالیز رخساره‌ها منجر به شناسایی میکروفاسیس  های مختلف ...

متن کامل

تحلیل مورفوتکتونیکی گنبدهای نمکی زاگرس

سازند هرمز از تشکیلات تبخیری به ویژه لایه های نمکی ضخیم تشکیل شده و جزء قدیمی‏ترین سنگهای تبخیری در ایران به شمار می رود. این تشکیلات به صورت گنبدهای نمکی در هسته تاقدیس، پهلوی چین، در امتداد شکستگی‏ها، ناودیس در زون زاگرس چین خورده و جزایر خلیج‏فارس رخنمون دارند.

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
یافته های نوین در زمین شناسی

جلد ۱، شماره ۲، صفحات ۲۱۷-۲۳۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023